Wjazd do Jerozolimy
Wjazd do Jerozolimy
Jest opisany u wszystkich czterech Ewangelistów. Lud rozpoznaje w Jezusie Błogosławionego Wysłannika Bożego i dlatego woła: „Hosanna! Błogosławiony, który przychodzi w imię Pańskie”. I widząc w Nim Syna Dawida, Króla Izraela, pozdrawia Go słowami: „Hosanna Synowi Dawida! Błogosławiony… Hosanna na wysokościach”.
Jest w tej aklamacji uznanie godności mesjańskiej Jezusa. Mieszkańcy Jerozolimy rozkładają przed Nim szaty i rzucają Mu gałązki palmowe pod nogi. Były one w starożytności znakiem zwycięstwa i pokoju, a rozkładanie szat na drodze przysługiwało namaszczonemu Królowi.
W Drzwiach Płockich Jezus wjeżdża do Jerozolimy, dosiadając oślicy w sposób typowy dla sztuki zachodniej, wywodzącej się z kręgów hellenistycznych. W pozie Chrystusa jest widoczne dostojeństwo, zapożyczone z wzorców ukazujących pochody cesarskie. W lewej ręce jak berło trzyma On gałąź palmy, a prawą udziela błogosławieństwa jako władca i Pan. Towarzyszy mu grono uczniów na wzór świty dworskiej, a naprzeciw wychodzą reprezentanci ludu. Uproszczone kształty średniowiecznego miasta zostały określone nazwą „JERUSALEM”, wypisaną na wielobocznej tarczy. Wjazd do Świętego Miasta Jeruzalem przygotowuje Mękę Pańską.
Drzwi Płockie
Drzwi Płockie, inaczej Drzwi Magdeburskie, Korsuńskie lub Sigtuńskie – brązowe drzwi znajdujące się niegdyś w bazylice katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Płocku. Zabytek sztuki romańskiej. Obecnie oryginalne drzwi znajdują się w zachodnim portalu soboru św. Sofii w Nowogrodzie Wielkim w Rosji, zaś w katedrze w Płocku od roku 1982 znajduje się ich odlew (kopia).
Z dotychczasowych badań wynika, że Drzwi były w Płocku prawdopodobnie przez około 250 lat, a następnie ozdobiły sobór św. Sofii (Mądrości Bożej) w Nowogrodzie Wielkim na Rusi. Nie wiadomo, jak Drzwi znalazły się w Nowogrodzie. Według XV–wiecznej legendy przywiózł je z Bizancjum książę Włodzimierz Wielki poprzez Korsuń na Krymie (stąd nazwa drzwi korsuńskie), co jednak nie jest możliwe.
Według niektórych hipotez historycznych miały być zrabowane w XIII w. przez Litwinów podczas ich wyprawy na Mazowsze. Inni badacze historii twierdzą, że zostały przekazane jako dar duchowieństwa polskiego bądź książąt płockich dla księcia nowogrodzkiego, Lingwena Olgierdowicza, brata Władysława II Jagiełły. Według jednych źródeł trafiły do Nowogrodu już w 1170 – wkrótce po wykonaniu, według innych przed połową XV wieku. Według wersji, jaką ogłosił w 1823 r. Friedrich von Adelung, Drzwi są militarnym trofeum Nowogrodzian (ściślej Karelów, Estończyków, Iżorów i północnych Rusinów), którzy zdobyli je w 1187 r. podczas wyprawy do ówczesnej stolicy Szwecji Sigtuny (stąd XIX-wieczna nazwa drzwi sigtuńskie).
Drzwi do katedry w Płocku zamówił biskup Aleksander z Malonne (zm. 1156). Mistrz Riquin, wraz z pomocnikiem Waismuthem, odlali je w brązie, w technice wosku traconego, w latach 1152–1154 w jednej z magdeburskich odlewni. Nie ma pewności czy należała ona do tamtejszej fabrica ecclesiae, działającej przy katedrze, zarządzanej przez biskupa Wichmana z Wetynu (ok. 1110-1192).
Figurki biskupów i wykonawców znajdują się wśród reliefów, do których w 1 ćwierci XV w. dodano jeszcze przedstawienie ruskiego odlewnika, mistrza Abrahama. On też przystosował wrota do portalu zachodniego w soborze sofijskim w Nowogrodzie Wielkim na Rusi, dodając cyrylicą tłumaczone z łaciny ruskie napisy. Hipotetycznie przyjmuje się, że drzwi zostały zrabowane z Płocka pod koniec XIII w. i po różnych kolejach losu, zawieszono je jako „miedzianą ikonę” w cerkwi prawosławnej na początku XV w.
Modele 3D